ابسیدین یک نرم‌افزار قوی ولی حداقلی است. یعنی توسعه‌دهندگان همهٔ حداقل‌های لازم را برای نوشتن و مدیریت دانش در آن قرار داده‌اند. اما جزئیات آن را به خود کاربران واگذار کرده‌اند. یکی از علت‌های آن، تیم نرم‌افزاری کوچک آن1 است. علت دیگر، نیازهای مختلف کاربران است که شاید هیچ‌گاه فرصت پاسخگویی به همهٔ آنها وجود نداشته باشد. چنین عواملی باعث شده که دست کاربران در اعمال تغییر و دستکاری نرم‌افزار باز گذاشته شود تا هر کس بتواند آن را به سلیقهٔ خود دربیاورد.
ما معتقدیم که ابزارها باید با طرز فکر شما سازگار شوند، نه برعکس. به همین دلیل است که ما ابزارهای خود را به گونه ای طراحی می کنیم که بسیار قابل تنظیم و توسعه باشند، بنابراین شما می توانید آنها را مطابق با نیازهای منحصر به فرد خود شکل دهید.
بخش بزرگی از شخصی‌سازی ابسیدین به دوش پلاگین‌های آن است. پلاگین، ابزاری است که قابلیت‌های جدید به نرم‌افزار اضافه می‌کند یا قابلیت‌های فعلی را بهبود می‌دهد. بسته به نیاز، هر کاربر پلاگین‌های مورد نظرش را نصب می‌کند و تجربه‌ای جدید برای خودش در تعامل با نرم‌افزار خلق می‌کند.
یکی از مشکل‌های اصلی کاربران هنگام شروع به کار با نرم‌افزار، نشناختن پلاگین‌ها و مهم‌تر از آن، نشناختن نیازهای خود است. در حال حاضر بیش از ۲٫۰۰۰ پلاگین برای ابسیدین ساخته شده است. چک کردن تک‌تک آنها چند روز زمان می‌برد. برای همین تصمیم گرفتم که در ادامه، اول پلاگین‌هایی را که خودم استفاده می‌کنم بنویسم و بعد چند پلاگین مشهور دیگر که کار عدهٔ زیادی را راه انداخته را توضیح می‌دهم. در انتها هم راه‌های دیگری برای پیدا کردن پلاگین‌های دیگر معرفی می‌کنم که خودتان هم امکان جست‌وجو داشته باشید.
علیه پلاگین‌های گله‌ای
هیچ‌وقت پشت سر هم پلاگین نصب نکنید. هر پلاگین مشکل خاصی را حل می‌کند یا کار دشواری را ساده‌تر می‌کند. بهتر است اول مشکل خودتان را بدانید و پلاگین مربوط به آن را نصب کنید تا اینکه کلی پلاگین نصب کنید و بعد بخواهید به زور از آنها استفاده کنید.
کار راه‌بندازهای من
این‌ها پلاگین‌هایی هستند که استفاده می‌کنم.
| اسم | توضیحات |
|---|---|
| Editing Toolbar | بهترین پلاگین برای تازه‌واردها. این پلاگین مثل نرم‌افزار Word یک نوار از ابزارهای متنی را به محیط ابسیدین اضافه می‌کند و قابلیت‌هایی مثل بُلد یا ایتالیک کردن متن، تغییر رنگ، اضافه کردن هدینگ و… را دارد. علاوه بر این‌ها، شما می‌توانید هر دستور دیگری را هم به آن اضافه کنید. اگر هدف شما فقط رنگی کردن متن است، از پلاگین Painter استفاده کنید. |
| Tag Wrangler | اگر اهل برچسب هستید، این پلاگین ضروری است. کارهایی مثل Rename کردن یکجای برچسب‌ها را انجام می‌دهد. |
| Callout Manager | این پلاگین برای شما [[زبان مارک‌داون#کال‌اوت[ 2]|کال‌اوت]]های اختصاصی با رنگ و آیکون دلخواه می‌سازد. |
| Callout Suggestions | مکمل پلاگین بالاست. حین نوشتن، به شما لیستی از کال‌اوت‌های موجود را نشان می‌دهد. |
| Footnote Shortcut | یک Shortcut اختصاصی برای اضافه کردن پانوشت به مطلب می‌سازد. عجیب است که هنوز این پلاگین به وارد اصل نرم‌افزار نشده است. |
| Tidy Footnotes | ترتیب پانوشت‌ها را مرتب می‌کند. اگر مطالب شما پانوشت دارد، داشتن این پلاگین و پلاگین بالایی واجب است. |
| Advanced Canvas | اشکال مختلف و خطوط گوناگون را به Canvas اضافه می‌کند. منتها ممکن است با Canvasهای قدیمی به مشکل بخورد. |
| Persian Calendar | اگر اهل نوشتن یادداشت‌های روزانه هستید، این پلاگین یک تقویم فارسی برای نوشتن و مدیریت یادداشت‌های روزانه به نرم‌افزار شما اضافه می‌کند. |
| Custom Frames | این پلاگین قابلیت باز کردن تب‌های مرورگر را در نرم‌افزار مهیا می‌کند. از طریق آن می‌توانید بخشی از نرم‌افزار را با تقویم گوگل، Todoist یا هر سایت کاربردی دیگری پر کنید. |
| Templater | اگر یادداشت‌هایی برمی‌دارید که از یک قالب یکسان پیروی می‌کنند، این پلاگین را نصب کنید تا به جای دوباره‌کاری، یک قالب بسازید و هر بار فقط با فراخوانی آن استخوان‌بندی متن شکل بگیرد. |
| Strange New Worlds | این پلاگین نشان می‌دهد که لینک‌های استفاده شده در یادداشت فعلی، به طور کلی چند بار در کل یادداشت‌ها و دقیقاً در کدام یادداشت‌ها استفاده شده‌اند. |
| Style Settings | اگر اهل نصب تم و زیباسازی نرم‌افزار هستید، با این پلاگین قادر به تغییر همهٔ تنظیمات ممکن تم‌ها خواهید بود. |
| Iconic | این پلاگین به شما امکان تعویض همهٔ آیکون‌های همه‌جا را می‌دهد. |
| Remotely Save | برای سینک کردنِ آنلاین بین چند دستگاه، استفاده از این پلاگین بهترین راه است. آموزش سینک کردن با این پلاگین را اینجا ببینید. |
| Table of Contents | مثل ورد به متن شما فهرست اضافه می‌کند. |
| Zotero Integration | زوتِرو مثل اِندنوت نرم‌افزاری برای مدیریت اسناد است. اگر می‌خواهید مقاله و پایان‌نامه بنویسید زوتِرو به شما در مدیریت مقاله‌ها، هایلات کردن متن و رفرنس دادن کمک می‌کند. این پلاگین ارتباط بین ابسیدین و زوتِرو را برقرار می‌کند. برای آموزش یادگیری کار با پلاگین اینجا را ببینید. |
| List Callout | با استفاده از این پلاگین می‌توانید موارد مختلف یک لیست را با رنگ‌ها و نمادهای خاصی مشخص کنید. با تجربه‌ای که داشته‌ام، این پلاگین خیلی به کار جلسات و یادداشت‌برداری از کتاب‌ها می‌خورد. |
| Markdown Export | این پلاگین به درد فرستادن فایل‌های مارک‌داون به دیگران می‌خورد. همهٔ عکس‌ها و ضمیمه‌ها را در یک پوشه جمع می‌کند. |
| Ink | مخصوص دستگاه‌هایی که قابلیت نوشتن با قلم را دارند. |
پلاگین‌های معروفی که استفاده نمی‌کنم
این‌ها پلاگین‌هایی هستند که خیلی‌ها استفاده می‌کنند؛ ولی در بلندمدت احساس نیاز به آنها نکرده‌ام.
| اسم | توضیحات |
|---|---|
| Dataview | مقایسهٔ بین این پلاگین و پلاگین‌های مشابه در این لینک آمده است. |
| Charts | |
| Quickadd | |
| Tracker | |
| Kanban | |
| Tasks | این پلاگین تجربهٔ یک Task Manager را در سرتاسر Vault شما مهیا می‌کند. علاوه بر قابلیت تسک‌های جدید با تاریخ‌های و اولویت‌های مختلف، قابلیت فراخوانی تسک‌ها -مثل Dataview- از یادداشت‌های دیگر را هم مهیا می‌کند. |
| Excalidraw |
کت‌دوزی از یک دکمه
موقع استفاده از پلاگین‌های مختلف فراموش نکنید که ابسیدین ذاتاً نرم‌افزاری برای یادداشت‌نویسی است. از همان اول قرار نبوده تقویم، Todo List، دیتابیس یا داشبورد باشد. بعید هم هست که در آینده یک تقویم عالی یا دیتابیس بی‌نقص شود. همهٔ پلاگین‌ها تلاش می‌کنند تجربهٔ کاربر را تا حد ممکن به ابزارهای موجود نزدیک کنند. اما در نهایت هرگز نمی‌توانند عیناً همان تجربه را خلق کنند. اگر حس می‌کنید پلاگین داشبورد یا دیتابیس یا هر پلاگین دیگری کار شما را راه نمی‌اندازد، بهتر است بی‌خیال یکپارچگی همهٔ ابزارها شوید و به استفادهٔ همزمان از چند ابزار تن بدهید.
راه‌هایی برای پیدا کردن پلاگین‌های جدید
- کامل‌ترین دسته‌بندی که از پلاگین‌ها دیده‌ام اینجاست.
- در سراسر اینترنت مطالبی مثل این پیدا می‌کنید که به صورت فله‌ای پلاگین‌های جدید معرفی کرده‌اند. فقط کافیست عبارتی مثل
Best Obsidian Pluginsرا جستجو کنید. - یک راه دیگر، دیدن برنده‌های جایزهٔ بهترین پلاگین سال است. تیم خود نرم‌افزار سالانه رویدادی برگزار می‌کنند و به بهترین پلاگین‌های ساخته شده جایزه می‌دهد. (لیست برنده‌های ۲۰۲۰، ۲۰۲۱، ۲۰۲۲، ۲۰۲۳)
- یکی از افرادی که منظم پلاگین‌های جدید را معرفی می‌کند، Nuno Campos است. بلاگ مدیوم او هر هفته ۱۰ پلاگین جدید را معرفی می‌کند.
- یک راه دیگر، مشاهدهٔ استفادهٔ دیگر کاربران از نرم‌افزار هست. هر کاربر بر اساس نیازهایی که داشته است، در بلندمدت آن را با نیازهای خود تطبیق داده است. مثلاً اگر دانشجوی دکترا هستید، شاید دیدن تنظیمات نرم‌افزاری یک دانشجوی دکترای دیگر بیشتر از هر کار دیگری به شما کمک کند. مثلاً این مطلب برای استفاده از نرم‌افزار برای مدیریت عادت‌ها و این ویدئو برای تبدیل آن به ابزار بلاگینگ است.
- راه دیگر، استفاده از بخش
Community Pluginsخود نرم‌افزار است.
Footnotes
-
حدود ۸ نفر در مقابسه با نوشن که حدود ۵۰۰ نفر کارمند دارد. ↩